កន្ទួត

Phyllanthus acidus Skeels

លក្ខណៈរុក្ខជាតិ: ជាចុល្លព្រឹក្សមានកំពស់ពី៤ម៉ែត្រទៅ៦ម៉ែត្រ គល់រលោង មែកស្រួយ គ្រើមៗដោយសារស្នាមធាងរបេះជ្រុះ។

ស្លឹក : ស្លឹកទោលដុះឆ្លាស់ទងពងក្រពើស្រួចចុង ប្រវែងប្រហែល ៥ទៅ៧សង់ទីម៉ែត្រ ទទឹងប្រហែល ៣ទៅ៥សង់ទីម៉ែត្រ។

ផ្កា : តូចៗពណ៏ក្រហមព្រឿងៗ ជាចង្កោមចេញតាមដើម តាមមែក ដែលមានស្នាមធាងរលេះ។

ផ្លែ : ជាចង្កោមៗ ពណ៏លឿងតិចៗ នៅផ្លែមានចង្អូរ៣ មានគ្រាប់តែមួយ។

កន្លែងដាំដុះ : ច្រើនមានដាំ និង ដុះនៅក្បែរផ្ទះ សំរាប់ហូបផ្លែ និងស្លឹកសំរាប់ហូបជាបន្លែ។

រស់ជាតិ : ផ្លែមានរសជាតិ ជូ និងផ្អែម ហើយសាប ដោយប្រើសំរាប់ជាថ្នាំបំបាត់ស្រេកទឹកបាន។

ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ប្រើ ឬស ដើម និងស្លឹក។ ស្លឹក និងឬស អាចប្រើសំរាប់ឃាត់ឈាម រំលាយឈាមផ្តុំ និងធ្វើអោយឈាមរត់ស្រួល។

សមាសធាតុគីមី : នៅក្នុងផ្លែមានទឹក មានProtides, Lipdes, Glucides, Acid Acetique, Vitamine C។ សំបកឬសមាន Tanin 18%, Saponine, Acid Galique។

ការព្យាបាល :

+ ផ្លែ : ជាថ្នាំត្រជាក់ ព្យាបាលក្អក។

+ សំបកដើម : ព្យាបាល បូស, ស្វាយ, របួសចេញឈាម, រមាស់, ឈឺធ្មេញ, ឈឺភ្នែក, រលាកត្រចៀកមានខ្ទុះ, ក្អកមានសេ្លស្ម៏, ស្ងោរងូតទឹកសំរាប់ព្យាបាលចែងថ្ងៃ។

+ ឬស និងសំបកឬស : មានជាតិពុល ព្យាបាលរោគសើរស្បែក ដោយដាំទឹកលាងពីលើកន្លែងរមាស់ និងចែងថ្ងៃ។ បើផឹកត្រូវប្រើកម្រិតតិចតួច ដោយប្រុងប្រយ័ត្នព្រោះមានជាតិពុល។

+ ស្លឹក : ព្យាបាលគ្រុនក្តៅ, ស្ងោរងូតព្យាបាលចែងថ្ងៃ, ឈាមអញ្ចាញធ្មេញ។

ឯកសារយោង៖ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅរុក្ខជាតិឪសថនៅកម្ពុជា របស់ក្រសួងសុខាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្រាវជ្រាវវេជ្ជបូរាណ។

កំណត់សំគាល់៖ សូមបញ្ជាក់ថា ព័ត៌មាន និងចំណេះដឹងដែលបានបង្ហាញនៅលើវេបសាយនេះ គឺសម្រាប់ជាឯកសារយោង និងការយល់ដឹងទូទៅតែប៉ុណ្ណោះ។ មិនមែនជាការណែនាំ ឬដំបូន្មានផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រឡើយ។ សម្រាប់ការព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗ ឬការប្រើប្រាស់ថ្នាំពេទ្យ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ ដើម្បីទទួលបានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។ សូមចៀសវាងការប្រើប្រាស់ថ្នាំដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា ឬការធ្វើតាមដំបូន្មានដែលមិនមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។